Antik Uygarlıkların Kültürel Turu Sanatsal İnceliğin Kutlanması

II. Akdeniz’in Antik Uygarlıkları

III. Asya’nın Antik Uygarlıkları

IV. Afrika’nın Antik Uygarlıkları

V. ABD’nın Antik Uygarlıkları

VI. Okyanusya’nın Antik Uygarlıkları

VII. Antik Uygarlıkların Yükselişi ve Düşüşü

VIII. Antik Uygarlıkların Mirası

IX. Antik Uygarlıklara Yönelik Çağdaş İlgi

Sıkça Sorulan Sorular

Antik Uygarlıklar	Sanatsal incelik	Kültürel Olgunluk	Uygarlık	Sofistike Özellikler
Mezopotamya	Son aşama gelişmiş sanat ve mimari	Karmaşa sosyal ve politik örgütlenme	Kent devletleri	Makale, çivi yazısı
Mısır	İncelikli sanat ve mimari	Uzun ömürlü ve istikrarlı uygarlık	Firavunlar	Piramitler, hiyeroglifler
Yunanistan	Sanat ve mimarinin rafine edilmesi	Demokratik siyasal sistem	Kent devletleri	Felsefe, tiyatro, demokrasi
Roma	Sanat ve mimarinin hakimiyeti	Geniş imparatorluk	İmparatorlar	Su kemerleri, yollar, Kolezyum
Çin	Uzun ömürlü ve istikrarlı uygarlık	Karmaşa sosyal ve politik örgütlenme	Hanedan yönetimi	Konfüçyusçuluk, Taoizm, kağıt

II. Akdeniz’in Antik Uygarlıkları

Akdeniz bölgesinin kadim medeniyetleri içinde Girit’teki Minos uygarlığı, Yunanistan anakarasındaki Miken uygarlığı, Lübnan ve Suriye’deki Fenike uygarlığı, İsrail ve Yahuda’daki İsrailoğulları uygarlığı, klasik Yunanistan’daki Yunan uygarlığı, İtalya’daki Roma uygarlığı ve Şark Akdeniz’deki Bizans uygarlığı yer alır.

Bu medeniyetlerin tüm bunlar sanat, mimari, edebiyat, felsefe ve bilim açısından fazlaca gelişmişti. Ek olarak Batı medeniyetinin gelişimi üstünde mühim bir tesirleri oldu.

Minos medeniyeti Akdeniz bölgesindeki en eski uygarlıklardan bir tanesiydi. MÖ 2700’den 14’e kadar Girit adasında gelişti. Minoslular kabiliyetli denizciler ve tüccarlardı ve ziraat ve ticarete dayalı gelişmiş bir kültürleri vardı. Minoslular en oldukca Knossos ve Phaistos’taki meşhur Minos saraylarını içeren güzel sanatları ve mimarileriyle tanınırlar.

Miken medeniyeti Akdeniz bölgesindeki bir öteki erken uygarlıktı. MÖ 1600’den 1’e kadar anakara Yunanistan’da gelişti. Mikenler, Ege Denizi’nin çoğunu fetheden savaşçı bir halktı. Etkisinde bırakan sarayları ve surlarının yanı sıra güzel sanat eserleri ve mücevherleriyle tanınırlar.

Fenike medeniyeti, MÖ 1500 ila 300 yılları aralığında Lübnan ve Suriye’de gelişen bir deniz uygarlığıydı. Fenikeliler kabiliyetli denizciler ve tüccarlardı ve Akdeniz bölgesinde koloniler kurdular. Fenikeliler, bir çok çağıl alfabenin temeli olan alfabeyi geliştirmeleriyle tanınırlar.

İsrailli uygarlık, MÖ 1200’den 586’ya kadar İsrail ve Yahuda’da gelişen dini bir medeniyetti. İsrailliler, Kenan’a yerleşip bir krallık kuran göçebe bir halktı. İsrailliler, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam’ın temeli olan tek tanrılı dinleriyle tanınırlar.

Yunan medeniyeti, MÖ 800 ila 323 yılları aralığında Yunanistan’da gelişen klasik bir uygarlıktı. Yunanlılar, sanat, mimari, edebiyat, felsefe ve bilime mühim katkılarda bulunan son aşama yaratıcı ve entelektüel bir halktı. Yunanlılar, demokrasi, felsefe ve bilimin gelişimiyle tanınırlar.

Roma medeniyeti, ortalama MS 509 ila 476 yılları aralığında İtalya’da gelişen bir Akdeniz uygarlığıydı. Romalılar, Akdeniz dünyasının çoğunu fetheden fazlaca militarist bir halktı. Romalılar, mühendislik başarıları, hukuk sistemleri ve sanat ve mimarileriyle tanınırlar.

Bizans medeniyeti, MS 3 ila 1453 yılları aralığında Şark Akdeniz’de gelişen bir Hıristiyan uygarlığıydı. Bizanslılar, Hıristiyan inancını korumuş olan ve yürüyerek fazlaca dindar bir halktı. Bizanslılar en oldukca sanatları, mimarileri ve edebiyatlarıyla tanınırlar.

III. Asya’nın Antik Uygarlıkları

Asya’nın kadim medeniyetleri, oldukca muhtelif kültürleri ve gelenekleri kapsayan geniş ve muhtelif bir gruptur. Asya’nın en dikkat cazibeli kadim medeniyetlerinden bazıları şunlardır:

• İndus Vadisi Medeniyeti (M.Ö. 3300-1300)
• Çin Uygarlığı (M.Ö. 2700-221)
• Shang Hanedanı (M.Ö. 1600-1046)
• Zhou Hanedanlığı (M.Ö. 1046-256)
• Han Hanedanlığı (M.Ö. 206-M.S. 220)
• Gupta İmparatorluğu (320-5 CE)
• Tang Hanedanlığı (MS 618-907)
• Song Hanedanı (MS 960-1279)
• Yuan Hanedanlığı (1271-1368 CE)
• Ming Hanedanlığı (1368-1644 CE)
• Qing Hanedanı (1644-1912 CE)

Bu medeniyetler, makalenin, matematiğin, astronominin ve tıbbın gelişimi de dahil olmak suretiyle oldukca muhtelif kültürel ve teknolojik başarılardan sorumluydu. Ek olarak tecim ve alışverişin gelişiminde mühim bir rol oynadılar ve tesirleri hala çağıl Asya kültürünün birçok yönünde görülebilir.

IV. Afrika’nın Antik Uygarlıkları

Afrika’nın kadim medeniyetleri şunlardır:

• Mısır uygarlığı
• Nubian medeniyeti
• Etiyopya uygarlığı
• Mali medeniyeti
• Songhay uygarlığı
• Benin uygarlığı
• Zimbabve uygarlığı

Bu medeniyetlerin tüm bunlar son aşama gelişmiş ve ileri medeniyetlerdi ve sanata, mimariye, bilime ve matematiğe mühim katkılarda bulundular.

Mısır medeniyeti dünyanın en gelişmiş uygarlıklarından bir tanesiydi ve piramitleri, tapınakları ve öteki anıtlarıyla bilinirdi. Nubian medeniyeti da oldukca gelişmişti ve piramitleri ve tapınaklarıyla bilinirdi. Etiyopya medeniyeti yüzyıllar süresince gelişen bir Hristiyan krallığıydı ve kiliseleri ve manastırlarıyla bilinirdi. Mali medeniyeti Batı Afrika’nın çoğuna hükmeden kuvvetli bir imparatorluktu ve altın madenleri ve olağanüstü camileriyle bilinirdi. Songhai medeniyeti da Batı Afrika’nın çoğuna hükmeden kuvvetli bir imparatorluktu ve şehirleri ve tecim ağlarıyla bilinirdi. Benin medeniyeti Batı Afrika’nın çoğuna hükmeden kuvvetli bir krallıktı ve bronz heykelleri ve detaylı saray törenleriyle bilinirdi. Zimbabve medeniyeti Cenup Afrika’nın çoğuna hükmeden kuvvetli bir krallıktı ve taş kalıntılarıyla bilinirdi.

Afrika’nın kadim medeniyetleri sanat, mimari, bilim ve matematiğe mühim katkılarda bulunmuş oldu. Sulama ve demir işçiliği şeklinde yeni teknolojiler geliştirdiler ve heykeller ve resimler şeklinde güzel sanat eserleri yarattılar. Ek olarak matematik ve astronomiye de mühim katkılarda bulundular.

Afrika’nın kadim medeniyetleri, İslam dünyası ve Avrupa şeklinde daha sonraki medeniyetlerin gelişiminde büyük bir etkiye sahipti. Fikirleri ve teknolojileri dünyanın öteki bölgelerine yayıldı ve insan medeniyetinin gelişimini şekillendirmeye destek oldular.

V. ABD’nın Antik Uygarlıkları

Amerikalar, Olmek, Maya, Aztek, İnka ve Mississippian şeklinde birçok antik medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu medeniyetler karmaşa toplumlar, metropoller ve kültürler geliştirmiştir. Ek olarak sanat, mimari, matematik ve astronomiye mühim katkılarda bulunmuşlardır.

Olmec medeniyeti, MÖ 1500 ile 400 yılları aralığında Mezoamerika’da gelişti. Olmecler, ABD’daki ilk büyük uygarlıktı ve hemen sonra öteki Mezoamerika uygarlıkları tarafınca benimsenecek birçok kültürel uygulamayı geliştirmekle tanınırlar. Bu uygulamalar içinde piramitlerin inşası, makalenin kullanması ve insan kurban etme uygulaması yer alıyordu.

Maya medeniyeti MÖ 2000’den MS 900’e kadar Mezoamerika’da gelişti. Mayalar fazlaca gelişmiş bir uygarlıktı ve matematik, astronomi ve mimariye mühim katkılarda bulundular. Mayalar ek olarak günümüzde hala çözülmekte olan karmaşa bir makale sistemi geliştirdiler.

Aztek medeniyeti, MS 1300 ile 1521 yılları aralığında Mezoamerika’da gelişti. Aztekler militarist bir uygarlıktı ve Orta Meksika’da büyük bir imparatorluğu fethettiler. Aztekler ek olarak sanatları, mimarileri ve dinleriyle de tanınıyorlardı.

İnka medeniyeti And Dağları’nda MS 1200’den 1532’ye kadar gelişti. İnkalar fazlaca organize bir imparatorluktu ve geniş bir yol ve köprü ağı inşa ettiler. İnkalar ek olarak geniş bir nüfusu desteklemelerine imkan tanıdığı olan gelişmiş bir ziraat sistemi geliştirdiler.

Mississippian uygarlığı, MS 800 ila 1500 yılları aralığında ABD’nın Güneydoğusunda gelişti. Mississippians karmaşa bir toplumdu ve büyük metropoller ve höyükler inşa ettiler. Mississippians ek olarak Körfez Kıyısı’ndan Büyük Göller’e kadar uzanan karmaşa bir tecim ağı geliştirdiler.

ABD’nın kadim medeniyetleri muhtelif kültürlerden oluşan bir gruptu, sadece tüm bunlar dünya evveliyatına mühim katkılarda bulunmuş oldu. Bu medeniyetler karmaşa toplumlar, metropoller ve kültürler geliştirdiler ve sanat, mimari, matematik ve astronomiye mühim katkılarda bulundular. Bu medeniyetlerin mirası bugün de dünyanın dört bir tarafındaki insanlara esin vermeye devam ediyor.

II. Akdeniz’in Antik Uygarlıkları

Akdeniz bölgesinin kadim uygarlıkları içinde Girit’teki Minos medeniyeti, Yunanistan anakarasındaki Miken medeniyeti, Lübnan ve Suriye’deki Fenike medeniyeti, İsrail’deki İbrani medeniyeti, Nil Vadisi’ndeki Mısır medeniyeti, Irak’taki Mezopotamya medeniyeti, Anadolu’daki (bugünkü Türkiye) Hitit medeniyeti ve İran’daki Pers medeniyeti yer alır.

Bu medeniyetler MÖ 3. ve 1. binyıllar içinde gelişti ve her biri insan medeniyetinin gelişimine mühim katkılarda bulunmuş oldu. Minoslular bir makale sistemi geliştiren ilk kişilerdi, Mikenler demir aletleri kullanan ilk kişilerdi, Fenikeliler bir deniz ticareti sistemi geliştiren ilk kişilerdi, İbraniler tek tanrılı bir din geliştiren ilk kişilerdi, Mısırlılar bir hiyeroglif makale sistemi geliştiren ilk kişilerdi, Mezopotamyalılar bir matematik ve astronomi sistemi geliştiren ilk kişilerdi, Hititler bir cenk otomobili sistemi geliştiren ilk kişilerdi ve Persler bir imparatorluk hükümet sistemi geliştiren ilk kişilerdi.

Akdeniz bölgesinin kadim medeniyetleri Batı medeniyetinin gelişimi üstünde derin bir etkiye sahipti. Sanatları, mimarileri, edebiyatları, felsefeleri ve dinleri Batı kültürünün gelişimine katkıda bulunmuş oldu. Bilhassa eski Yunanlılar Batı uygarlığı üstünde derin bir etkiye sahipti. Demokrasi, hürriyet ve bireysel haklar hakkında fikirleri yüzyıllardır Batı siyasal düşüncesini şekillendirdi.

VII. Antik Uygarlıkların Yükselişi ve Düşüşü

Antik uygarlıkların yükselişi ve düşüşü, yüzyıllardır tarihçiler ve arkeologlar tarafınca incelenen karmaşa bir mevzudur. Antik uygarlıkların niçin gerilediğine dair kararlı bir yanıt yoktur, sadece çöküşlerine katkıda bulunmuş olduğu kabul edilen bir takım unsur vardır.

Antik uygarlıkların gerilemesine katkıda bulunmuş olduğu kabul edilen faktörlerden bazıları şunlardır:

• Kuraklık, sel ve zelzele şeklinde çevresel faktörler
• Cenk, iç çatışma ve siyasal istikrarsızlık şeklinde toplumsal ve politik faktörler
• Tecim dengesizlikleri, enflasyon ve kaynak tükenmesi şeklinde ekonomik faktörler
• Dini inancın kaybı, etik bozgun ve sosyal huzursuzluk şeklinde kültürel faktörler

Antik uygarlıkların düşüşünün devamlı ani ya da felaketli bir vaka olmadığını belirtmek önemlidir. Birçok durumda, uygarlıklar uzun bir vakit diliminde, bir takım faktörün birleşimi kararı düşüşe geçti.

Antik uygarlıkların yükseliş ve düşüşünün incelenmesi, bizlere insan uygarlığının zamanı ile alakalı kıymetli içgörüler sağlayabilir. Uygarlıkların karşılaşmış olduğu zorlukları ve başarılarına ya da başarısızlıklarına katkıda bulunan faktörleri anlamamıza destek olabilir.

Antik Uygarlıkların Mirası

Antik medeniyetlerin mirası engin ve geniş kapsamlıdır. Sanatları, mimarileri, edebiyatları, felsefeleri ve bilimleri çağıl dünyamız üstünde derin bir tesir yaratmıştır.

Antik medeniyetlerin en kalıcı miraslarından bazıları şunlardır:

• Roma hukukunu, mimarisini ve teknolojisini Avrupa ve Akdeniz’e yürüyerek Roma İmparatorluğu.
• İnsanlık tarihinin en büyük sanat ve edebiyat eserlerinden kimilerini ortaya koyan Yunan kent devletleri.
• Gelişmiş bir idare ve siyaset sistemi geliştiren Çin hanedanları.
• Hinduizm, Budizm ve öteki büyük dinlerin ortaya çıkmış olduğu Hint alt kıtası.
• Gelişmiş ziraat teknikleri geliştiren ve dünyanın en etkisinde bırakan piramitlerini inşa eden Mezoamerikan uygarlıkları.

Antik medeniyetlerin mirası bugün de dünyamızı şekillendirmeye devam ediyor. Onların fikirleri, teknolojileri ve kültürleri bizimkileri etkiledi ve ikimiz de onlardan öğrenmeye devam ediyoruz.

IX. Antik Uygarlıklara Yönelik Çağdaş İlgi

Antik medeniyetlere olan çağıl alaka karmaşa ve oldukca yönlü bir olgudur. Bu ilgiye katkıda bulunan bir takım unsur vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:

* 19. yüzyılda arkeolojinin bir disiplin olarak yükselişi, birçok antik alanın keşfedilmesine ve kazılmasına yol açtı.
* Resim ve film şeklinde yeni teknolojilerin gelişmesi, antik uygarlıklara ilişkin görüntülerin daha geniş kitlelere belgelenmesini ve yayılmasını olası kıldı.
* Dünyanın dört bir tarafındaki antik bölgelere giderek daha çok insanoğlunun gelmesini elde eden turizmin büyümesi.
* Antik alanların yüz yüze olduğu çevresel ve kültürel tehditler hikayesinde farkındalığın artması, bu alanların korunması yönündeki çağrıları bununla beraber getirmiştir.
* Çoğu zaman antik medeniyetleri mevzu edinen zamanı kurgu ve fantastik romanların popülerliği.
* Çağdaş sanat, mimari ve tasarıma esin kaynağı olarak antik medeniyetlerin kullanılması.

Antik medeniyetlere duyulan çağıl ilginin birçok pozitif tesiri olmuştur. Geçmişin zamanı ve kültürleri ile alakalı daha çok anlayışa yol açmış ve şimdiki vakit ve gelecek ile alakalı yeni düşünme biçimlerine esin vermiştir. Ek olarak antik alanlara ev sahipliği meydana getiren ülkelerde turizmi ve ekonomik kalkınmayı teşvik etmeye destek olmuştur. Sadece antik medeniyetlere duyulan çağıl ilginin birtakım negatif tesirleri de olmuştur. Antik alanların yağmalanmasına ve tahrip edilmesine yol açmış ve antik halklar ile alakalı klişelerin devam etmesine katkıda bulunmuştur. Ek olarak antik kültürlerin metalaştırılmasına yol açmış ve antik tarih mevzubahis olduğunda doğruyu kurgudan ayırmayı zorlaştırmıştır.

Zorluklara karşın, antik medeniyetlere duyulan çağıl alaka değerlidir. Geçmişten ders çıkarmamıza ve atalarımızın meydana getirdiği hatalardan kaçınmamıza destek olabilir. Ek olarak, bugün içerisinde yaşadığımız dünyayı anlamamıza ve kendimiz ve çocuklarımız için daha iyi bir gelecek inşa etmemize destek olabilir.

Sual 1: Antik medeniyetlere dair birtakım örnekler nedir?

Yanıt: Antik uygarlıklara sözgelişi Sümer medeniyeti, Mısır medeniyeti, Çin medeniyeti, Hint medeniyeti, Maya medeniyeti ve Aztek medeniyeti gösterilebilir.

Sual 2: Antik medeniyetlerin birtakım özellikleri nedir?

Yanıt: Antik uygarlıkların birtakım özellikleri içinde karmaşa sosyal yapıları, ileri teknolojileri ve varlıklı kültürel gelenekleri yer alır.

Sual 3: Antik medeniyetlerin mirası nelerdir?

Yanıt: Antik medeniyetlerin mirası geniş ve çeşitlidir. Tarih, sanat, mimari, bilim ve felsefe anlayışımıza katkıda bulunmuşlardır. Ek olarak bugün bizlere esin vermeye ve bizi bilgilendirmeye geçindiren varlıklı bir kültürel miras bırakmışlardır.